small pl CAMK logo

 

Herschel sattelite

Herschel

Jak i kiedy powstały galaktyki? Jak rodzą się gwiazdy? Na te pytania będzie starał się znaleźć odpowiedź teleskop kosmiczny HERSCHEL. Kosmiczne Obserwatorium Herschela (ang. Herschel Space Observatory), w skrócie nazywane Herschel – teleskop Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) przeznaczony do prowadzenia obserwacji astronomicznych w zakresie dalekiej podczerwieni i fal submilimetrowych. Obserwatorium zostało wyniesione 14 maja 2009 roku, wspólnie z satelitą Planck, na orbitę wokół punktu L2 układu Ziemia–Słońce, znajdującego się w odległości około 1,5 mln km od Ziemi. Obserwacje astronomiczne były prowadzone do 29 kwietnia 2013. Łączność z satelitą została zakończona 17 czerwca 2013. Obecnie astronomowie pracują nad opracowaniem i analizą wyników obserwacji prowadzonych przy użyciu tego teleskopu. Więcej na stronach projektu Herschel.


 

AstroGrid-PL logo

AstroGrid-PL

AstroGrid-PL był gridem dziedzinowym budowanym w ramach projektu PLGrid Plus. Projekt ten był finansowany w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka a jego koordynatorem było Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH. Koordynatorem gridu AstroGrid-PL było Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN a w pracach uczestniczyły ponadto ośrodki astronomiczne: CA UMK (Toruń), OA UJ (Kraków) i KA UP (Kraków). Głównym celem gridu dziedzinowego było stworzenie zintegrowanej platformy informatycznej dla potrzeb całego, krajowego środowiska astronomicznego, która ułatwiała wykorzystanie nowoczesnych technologii komputerowych w badaniach naukowych. W tym celu przygotowane zostały następujące, dedykowane usługi dziedzinowe:

  • Astro-data (zarządzanie danymi)
  • Polskie Wirtualne Obserwatorium (polskie serwisy VO)
  • Astro-pipelines (środowisko workflow/zadań złożonych)
  • InSilicoLab for Astropysics (web framework for numerical experiments, supports Piernk code)

 

 


Teleskopy Solaris w RPA

Solaris

 SOLARIS to zespół czterech automatycznych teleskopów optycznych, w różnych miejscach na południowej półkuli Ziemi (Australia, Republika Południowej Afryki, Argentyna). Celem obserwacji jest fotometryczne poszukiwanie planet wokół układów podwójnych gwiazd oraz precyzyjne określanie parametrów samych układów gwiazd. Projekt jest kierowany przez prof. M. Konackiego z CAMK PAN i finansowany ze środków European Research Council w ramach prestiżowego programu "Ideas", oraz grantów Fundacji na rzecz Nauki Polskiej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 


 

Las Campanas Observatory

CASE

CASE to akronim angielskiej nazwy długoterminowego projektu badawczego Cluster AgeS Experiment, którego głównym celem jest dokładne wyznaczenie wieku i odległości dla pobliskich gromad kulistych na podstawie obserwacji rozdzielonych układów zaćmieniowych. Realizacja projektu podzielona została na dwie części. Pierwsza część, to rozległy przegląd fotometryczny około 10 gromad kulistych z Galaktyki, który ma na celu wykrycie układów zaćmieniowych będących w pobliżu lub przed punktem odejścia od ciągu głównego. Przegląd prowadzony jest przy użyciu 1-metrowego teleskopu Swope w obserwatorium Las Campanas w Chile. Druga część projektu poświęcona jest wyznaczeniu absolutnych parametrów (mas, promieni, wieku i jasności) składników wybranych układów zaćmieniowych. Polega ona na dokładnych pomiarach krzywych prędkości radialnych oraz na dokładniejszych obserwacjach fotometrycznych w dziedzinie optycznej i w bliskiej podczerwieni. Więcej informacji na stronach projektu CASE.



Integral satellite

Integral

INTEGRAL (INTErnational Gamma-Ray Astrophysics Laboratory), laboratorium do obserwacji w zakresie promieniowania gamma, zostało umieszczone na orbicie w roku 2002. W przygotowaniu tej misji brali udział astronomowie z CAMK PAN, a w Centrum Badań Kosmicznych PAN wykonano elementy elektroniki i oprogramowania do instrumentów INTEGRALa. Dotychczasowe obserwacje przyniosły ciekawe odkrycia w zakresie emisji w liniach (linia anihilacyjna, linie z rozpadów izotopów promieniotwórczych), emisji źródeł związanych z gwiazdami neutronowymi i czarnymi dziurami, oraz błysków promieniowania gamma. Więcej na stronach projektu INTEGRAL.


 

Gaia-ESO Public Spectroscopic Survey

The Gaia-ESO Survey jest ambitnym przeglądem spektroskopowym, obejmującym 100 000 gwiazd w Drodze Mlecznej. Widma o średniej i wysokiej rozdzielczości są uzyskiwane przy użyciu wielowiązkowego spektrografu FLAMES, zainstalowanego na ośmiometrowym teleskopie w systemie Very Large Telescope (VLT), w Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO), na Cerro Paranal, w Chile.Obserwacje rozpoczęto w grudniu 2011 roku. Są rozłożone na cztery lata, w czasie których zostanie wykorzystanych 300 nocy obserwacyjnych. Przegląd jest projektem, w którym współpracuje przeszło 300 astronomów, w większości z instytucji europejskich.
The Gaia-ESO Survay obejmuje gwiazdy należące do wszystkoch komponentów Drogi Mlecznej(cienki i gruby dysk, zgrubienie centralne i halo). Astronomowie badają też gwiazdy w 80 gromadach otwartych, w różnym wieku i składzie chemicznym. Badane gwiazdy należą do różnych typów widmowych (od O do M) i będących na różnych etapach ewolucji (olbrzymy, karły i gwiazdy na etapie przed wstąpieniem na ciąg główny). Celem przeglądu jest zbadanie kinematyki i składu chemicznego dużej liczby gwiazd w Galaktyce. Przegląd dostarczy ważnych informacji, pozwalających zrozumieć powstawanie i ewolucję Drogi Mlecznej. Ponadto, badania gromad otwartych przyczynią się do pogłębienia wiedzy o ewolucji gwiazd w fazach od poprzedzajacych wstapienie na ciąg główny, do etapu czerwonych olbrzymów.