Umowa Nr: 2021/WK/06
Nazwa projektu: Astrofizyka bardzo wysokich energii z wykorzystaniem obserwatorium H.E.S.S., realizacja w ramach programu pn.: „Wsparcie udziału polskich zespołów naukowych w międzynarodowych projektach infrastruktury badawczej”.
Projekt realizowany przez członków "Polskiego Konsorcjum Eksperymentów H.E.S.S. i MAGIC",
lider: Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN
Kwota projektu: 412 847,37 zł (w tym dla CAMK PAN: 338 097,37 zł)
Dofinansowanie: 100%
Środki z budżetu państwa
Opis:
Nadrzędnym celem projektu jest zapewnienie polskim naukowcom możliwości kontynuowania badań w dziedzinie astrofizyki promieniowania gamma bardzo wysokich energii przy wykorzystaniu międzynarodowego obserwatorium promieniowania gamma najwyższych energii High Energy Stereoscopic System
(H.E.S.S.) w Namibii. Urządzenie to jest przeznaczone do prowadzenia obserwacji Wszechświata w zakresie promieniowania elektromagnetycznego bardzo wysokich energii, pomiędzy kilkadziesiąt GeV a ok. 100 TeV (tzw. zakres VHE). Teleskopy obserwatorium H.E.S.S. rejestrują promieniowanie Czerenkowa produkowane przez cząstki pęku atmosferycznego powstałego w wyniku oddziaływania wysokoenergetycznych fotonów gamma z atmosferą Ziemi. Obrazy pęku pozwalają na zrekonstruowanie energii pierwotnego fotonu gamma oraz określenie kierunku jego przyjścia.
Cele naukowe projektu H.E.S.S. należą do trzech głównych grup tematycznych:
1)poszukiwanie źródeł promieniowania kosmicznego (kosmicznych akceleratorów cząstek) i badanie ich własności oraz roli we Wszechświecie, ze szczególnym naciskiem na badania pozostałości po wybuchach supernowych, mgławic pulsarowych, pulsarów, mikrokwazarów, układów podwójnych gwiazd, obszarów formowania się gwiazd, galaktyk, blazarów, radiogalaktyk i błysków gamma;
2) badanie międzygalaktycznego promieniowania tła (ang. extragalactic background light – EBL) oraz własności i struktury międzygalaktycznego pola magnetycznego;
3) testowanie fundamentalnych teorii fizycznych poprzez poszukiwanie śladów anihilacji cząstek ciemnej materii oraz badanie niezmienniczości Lorentza. Badania te uzupełniane są przez współpracę z obserwatoriami operującymi w innych zakresach energetycznych, opracowywanie nowych metod analizy danych oraz wykorzystanie nowoczesnych metod komputerowych do prowadzenia symulacji i transmisji danych.
