Wykłady odbywają się w okresie od października do czerwca, raz w miesącu, w poniedziałki o godzinie 18:00.
Na nocnym niebie widzimy, nieuzbrojonym okiem, kilka tysięcy migoczących gwiazd. Mogłoby się wydawać, że to one skupiają materię we Wszechświecie. Że są podstawowymi "cegiełkami", wyznaczającymi strukturę Kosmosu. Okazuje się jednak, że to nie same gwiazdy ale ich skupiska - galaktyki są tymi wyznacznikami. Galaktyki są skupiskami setek miliardów gwiazd i to one decydują o strukturze Wszechświata oraz jego ewolucji. O ich istnieniu przekonaliśmy się zaledwie ok. 100 lat temu. Czym są galaktyki, jak powstały, jak się zmieniały, czym się różnią między sobą, jaki będzie ich los, w jakiej my mieszkamy? O tym będzie ten wykład.
Agnieszka Majczyna (NCBJ, Warszawa)
Istnienie gwiazd neutronowych zostało zapostulowane już w latach trzydziestych XX wieku. Po odkryciu pulsarów w latach siedemdziesiątych i przez następne dwadzieścia lat istniała tożsamość pomiędzy pulsarem a gwiazdą neutronową - wszystkie gwiazdy neutronowe to pulsary. Sytuacja zmieniła się dopiero wraz z nastaniem ery obserwacji rentgenowskich, kiedy to w 1996 roku odkryto pierwszą izolowaną gwiazdę neutronową, która nie jest pulsarem radiowym. W sumie, do dziś odkryto siedem takich gwiazd zwanych X-ray Dim Isolated Neutron Stars (XDISN) albo "Siedmiu Wspaniałych" (nazwa nadana im przez Sergeia Popova). Ze względu na "prostotę" tych obiektów są one doskonałym narzędziem do badania takich zagadnień jak struktura pola magnetycznego, mechanizmy chłodzenia, emisji promieniowania i wielu innych, a w końcu określenia równania stanu super gęstej materii.
Agnieszka Pollo (NCBJ, Warszawa)
Prawie wszystkie obiekty, które gołym okiem dostrzegamy na niebie, należą do naszej Galaktyki - Drogi Mlecznej. Ale na Drodze Mlecznej Wszechświat się nie kończy - wypełnia go mnóstwo galaktyk mniej i bardziej do niej podobnych. Oglądane w dużej skali układają się w skomplikowaną strukturę, przypominającą gąbkę albo pianę mydlaną, określaną często jako kosmiczna sieć. Dlaczego ta sieć powstała i jak się zmieniała? Jaki ma związek z własnościami galaktyk, które ją tworzą? W jaki sposób odczytujemy jej własności i historię z współczesnych wielkich przeglądów nieba? Na te pytania postaram się odpwiedzieć w trakcie wykładu.
Edith Pilska (Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku)
Wykład obejmie: 1. Genezę powstania LOA=Ludowego Obserwatorium Astronomicznego we Fromborku 2. Akcję "Wakacje w Planetarium" 3. Przeobrażenie w Park Astronomiczny (2005 w ramach projektu Kultura 2000 - budowa 66-cm teleskopu Uniwersał) 4. Opis trzech historycznych instrumentów: lunety Sendtner, lunety Repsold, i teleskopu dr. Kordylewskiego (Newton) To wszystko w postaci prezentacji fotograficznej opatrzonej moim komentarzem.
