W sobotę naukowcy obecni na roboczej konferencji Gravitational Wave Physics and Astronomy w College Park w Maryland (USA) przedstawili nowe wyniki dotyczące obserwacji fal grawitacyjnych emitowanych przez układy podwójne obiektów zwartych (czarnych dziur i gwiazd neutronowych), uzyskane przez detektory LIGO i Virgo. Detektory LIGO i Virgo wykryły fale grawitacyjne pochodzące z dziesięciu układów podwójnych czarnych dziur i jednego układu podwójnego gwiazd neutronowych (które są gęstymi pozostałościami po wybuchach supernowych). Siedem z tych detekcji było upublicznionych wcześniej; cztery pozostałe zostały przedstawione po raz pierwszy.
Podczas pierwszej kampanii obserwacyjnej (O1) trwającej od 12 września 2015 roku do 19 stycznia 2016 roku, przeprowadzonej przez wciąż udoskonalane detektory Advanced LIGO, wykryto fale grawitacyjne z trzech zjawisk łączenia się układów podwójnych czarnych dziur. Druga kampania obserwacyjna (O2) trwała od 30 listopada 2016 roku do 25 sierpnia 2017 roku. Na liście wyników obserwacji tej kampanii znajduje się historycznie pierwsza obserwacja zderzenia się dwóch gwiazd neutronowych oraz siedem zjawisk łączenia się układów podwójnych czarnych dziur. Obecnie przedstawione zostały cztery nowe detekcje fal grawitacyjnych wykrytych podczas kampanii O2: GW170729, GW170809, GW170818 i GW170823 (oznaczenia pochodzą od daty dokonania detekcji).
Interferometr Virgo dołączył 1 sierpnia 2017 roku do obserwacji prowadzonych przez detektory LIGO. Sieć trzech detektorów LIGO-Virgo działała wspólnie przez jedynie trzy i pół tygodnia, ale w tym okresie zarejestrowano pięć interesujących sygnałów. Dwa z nich, GW170814 i GW170817, zostały już wcześniej upublicznione.
Na liście nowych sygnałów jest GW170818, będący kolejnym sygnałem wykrytym przez globalną sieć trzech detektorów LIGO-Virgo. Położenie na niebie układu podwójnego będącego źródłem tego sygnału, znajdującego się około 2,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi, zostało ustalone z dokładnością 39 stopni kwadratowych. Jest to, po sygnale GW170817, najlepiej do tej pory zlokalizowane źródło fal grawitacyjnych.
Rysunek pokazuje lokalizacje różnych źródeł fal grawitacyjnych na niebie. Potrójne detekcje są oznaczone symbolem HLV, pochodzącym od inicjałów trzech interferometrów (LIGO-Hanford, LIGO-Livingston i Virgo), które zaobserwowały sygnały. Zmniejszone rozmiary związane z potrójnymi detekcjami obrazują możliwości globalnej sieci detektorów fal grawitacyjnych.
Astronomowie z CAMK PAN, Michał Bejger, Tomasz Bulik, Paweł Ciecieląg, Marek Cieślar, Brynmor Haskell, Filip Morawski, Magdalena Sieniawska oraz Ankan Sur są członkami zespołu LIGO-VIRGO.
Więcej informacji w publikacjach oraz w Centrum Otwartych Danych Fal Grawitacyjnych.
