18 października 2020 roku w wieku 86 lat zmarł prof. dr hab. Jan Hanasz, radioastronom, kierownik Pracowni Astrofizyki CAMK PAN w Toruniu w latach 1981-1985 r., odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, członek Kapituły Fundacji Polcul, od roku 2016 - uchwałą Rady Miasta - honorowy obywatel Torunia.
Jan Hanasz był wspaniałym człowiekiem, życzliwym i serdecznym kolegą. Urodził się 29 lipca 1934 roku w Poznaniu. W 1955 roku został absolwentem astronomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu i podjął pracę naukową w Zakładzie Astronomii PAN, który w 1976 roku został oficjalnie przemianowany na Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie. W latach 1964-1966 był stypendystą Wydziału Astrofizyki CSIRO w Sydney. Po powrocie ze stypendium kierował przygotowaniami polskiego eksperymentu naukowego na radzieckim satelicie Interkosmos-Kopernik 500. W trudnym okresie stanu wojennego został kierownikiem Pracowni Astrofizyki (obecnie Zakład Astrofizyki I) CAMK PAN w Toruniu. Funkcję tę pełnił do momentu zatrzymania przez SB podczas emisji TV Solidarność nadającej hasła nawołujące do bojkotu zbliżających się wyborów.
Jan Hanasz w stanie wojennym, po internowaniu przywódców, poświęcił się działalności związkowej, zostając w latach 1982-1983 rzeczywistym przywódcą podziemnych struktur Solidarności w województwie toruńskim. Organizował m. in. publikacje Toruńskiego Informatora Solidarności (TIS) oraz kolportaż prasy podziemnej z całej Polski. Jego najbardziej spektakularnym osiągnięciem było zorganizowanie podziemnego radia i TV Solidarność Toruń. Podczas emisji audycji TV został aresztowany i skazany na półtora roku więzienia w zawieszeniu na trzy lata. Został też pozbawiony stanowiska docenta oraz kierownika Pracowni Astrofizyki i przeniesiony na niższe stanowisko, z zakazem wyjazdów zagranicznych. Po wyjściu z aresztu wrócił do pracy podziemnej; w roku 1987 zorganizował seryjną produkcję nadajników do emisji haseł na wizji państwowej TV, przerwaną konfiskatą sprzętu na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Gdańskiego. Szykanowanie trwało do 1989 roku, kiedy to przywrócono go na stanowisko docenta w CAMK PAN.
W 1994 roku Jan Hanasz przeszedł do pracy w Centrum Badań Kosmicznych PAN, gdzie kontynuował rozpoczęte w CAMK PAN prace nad realizacją programu badawczego polskiego radiospektropolarymetru „Polrad” umieszczonego na rosyjskim satelicie „Interball-2 Zorzowy”, badającego w latach 1996-1999 Zorzowe Promieniowanie Kilometrowe. W 2007 roku uzyskał tytuł profesora za osiągnięcia na polu badań satelitarnych promieniowania radiowego wokół Ziemi.
Pracownicy CAMK PAN
