small pl CAMK logo

Spotkania z astronomią

Wykłady odbywają się w okresie od października do czerwca, raz w miesącu, w poniedziałki o godzinie 18:00.
Forma hybrydowa: "na żywo" / Zoom / YouTube (szczegóły poniżej).

 


 

Najbliższy wykład popularny



22.04.2024

O czym nam mówią pulsary


Leszek Zdunik

(CAMK, Warszawa)


Pulsary to obiekty wysyłające impulsy w równych odstępach czasu. Już ta własność wskazuje, że są to obiekty niezwykłe, o cechach niespotykanych na Ziemi. Gwiazdy neutronowe, bo one są pulsarami, charakteryzują się gęstością wielokrotnie przewyższającą gęstość jąder atomowych, nieosiągalną w laboratoriach. Przedstawię możliwe konsekwencje coraz dokładniejszych obserwacji gwiazd neutronowych dla opisu własności gęstej materii jądrowej.


 

Formy uczestnictwa:

  • Na żywo w sali wykładowej przy ulicy Bartyckiej 18 w Warszawie.
  • Zoom: wymagana jednorazowa rejestracja na wszystkie spotkania w sezonie. Uwaga: zaczynamy nowy sezon 2023/24!

Logo Zoom  Rejestracja na spotkanie w Zoom   ♦   Instrukcja dla użytkowników Zoom.

  • YouTube: link do wykładu na platformie YouTube jest podany pod streszczeniem wykładu (jest inny dla każdego wykładu).

 


 

Pełna lista Spotkań z Astronomią



07.01.2013

Źródła najgorętszego światła


Włodzimierz Kluźniak (CAMK)



14.01.2013

Gdzie powstają gwiazdy?


Mirosław Giersz (CAMK)


Jednym z najważniejszych zadań badawczych stojących przed astronomami jest rozwiązanie zagadki powstawania gwiazd. Wydaje się, że podstawowe procesy fizyczne odpowiedzialne za ten proces zostały zidentyfikowane, jednakże ciągle brakuje jego pełnego obrazu. Jedni badacze uważają, że wszystkie gwiazdy powstały w gromadach, inni zaś, że znacząca ich liczba powstała poza gromadami. Podczas wykładu przedyskutuję obie te koncepcje.


21.01.2013

Wszechświat na jednym obrazku


Janusz Kałużny (CAMK)


W trakcie wykładu odbędziemy podróż w czasie i przestrzeni. Poznamy najmniejsze i największe obiekty we Wszechświecie. Dokonamy tego oglądając jeden niezwykły obraz. Zobaczymy też jak Kosmos zmieniał się od Wielkiego Wybuchu do powstania ludzkiej cywilizacji.


18.02.2013

Fale grawitacyjne


Michał Bejger (CAMK, Warszawa)


Bezpośrednia, eksperymentalna obserwacja fal grawitacyjnych stanowi duże wyzwanie dla teoretyków i inżynierów. W wykładzie opiszę czym są fale grawitacyjne, dlaczego i jak staramy się je rejestrować, oraz jakie obiekty astrofizyczne są ,,dobrymi'' źródłami fal.


25.02.2013

Zderzenie Drogi Mlecznej z Andromedą


Ewa L. Łokas (CAMK, Warszawa)


Droga Mleczna i galaktyka w Andromedzie to najbardziej masywne składniki Grupy Lokalnej galaktyk. Niedawne dokładne pomiary prędkości Andromedy prowadzą do wniosku, że za kilka miliardów lat dojdzie do zderzenia obu obiektów. W wyniku tej kosmicznej katastrofy powstanie duża galaktyka eliptyczna, jakich wiele obserwujemy we Wszechświecie. W trakcie wykładu omówione zostaną najnowsze obserwacje oraz symulacje N-ciałowe pozwalające opisać ten proces.


04.03.2013

Jasne komety 2013 roku


Arkadiusz Olech (CAMK, Warszawa)


Rok 2013 zapowiada sie rokiem jasnych komet. Az trzy z nich maja duze szanse byc bez problemow widoczne golym okiem. Rekordzistka, kometa C/2012 S1 (ISON) moze byc jasniejsza od planety Wenus. Najbardziej optymistyczne prognozy mowia o jasnosci porownywalnej do Ksiezyca w pelni. Bedzie na co popatrzec...


11.03.2013

Wielkie wpadki nauki


Stanisław Bajtlik (CAMK, Warszawa)


Od czasu do czasu świat dowiaduje się o niezwykłych pomyłkach naukowców. Nadświetlne neutrina, zimna fuzja, kanały na Marsie, promienie N i wiele, wiele innych doniesień trafiło na kilka dni, tygodni, czasem miesięcy, a nawet lat na czołówki gazet. Zdarzało się, że takie fałszywe informacje były potwierdzane przez innych uczonych. Zwykle jednak szybko były demaskowane – na ogół tym szybciej, im bardziej wydawały się niezwykłe. Spotkanie będzie poświęcone takim wielkim i głośnym wpadkom nauki. Nie chodzi o błędne teorie, nie chodzi o oszustwa ani pseudonaukowych hochsztaplerów, często działających na polityczne zamówienie. Te „wielkie wpadki”, o których będzie mowa, łączy to, że były dokonane przez uczonych o ustalonej renomie, doświadczonych, pracujących w szanowanych instytucjach, posługujących się uznaną metodą naukową. Chodzi więc nie o wynaturzenia nauki, ale o wpadki w ramach naukowej praktyki. Jak i dlaczego do nich dochodzi? Jakie są ich cechy wspólne? Jak nauka oczyszcza się z błędnych wyników? Czy można je całkowicie wyeliminować? Czy wpadki to kompromitacja nauki, czy też falsyfikacja sensacyjnych doniesień to powód do dumy? Czy możemy być pewni, że w dzisiejszej nauce nie żyjemy w fałszywych przekonaniach wynikających z niesfalsyfikowanych „wielkich wpadek”?


18.03.2013

Czekając na supernową


Michał Różyczka (CAMK, Warszawa)


Wykład zaczyna się od wyjaśnienia, dlaczego niektóre gwiazdy kończą ewolucję potężną eksplozją zwaną wybuchem supernowej lub krótko supernową. Następnie przedstawione są niektóre historyczne supernowe, w tym supernowa 1987A. Kolejne z omawianych zagadnień to teoretyczne oceny częstości wybuchów, które każą spodziewać się, że niebawem możemy być świadkami kolejnego takiego spektaklu. Szczegółowo przedstawione są dwie kandydatki na supernowe - Betelgeza w gwiazdozbiorze Oriona i Eta Carinae w gwiazdozbiorze Kilu.


25.03.2013

Uciekający Wszechświat


Anna Barnacka (CAMK, Warszawa)



08.04.2013

Ziemia 2.0


Kamil Złoczewski (Centrum Nauki Kopernik, Warszawa)



15.04.2013

Nagrody Nobla w dziedzinie astrofizyki


Mateusz Janiak (CAMK, Warszawa)


Wykład ma na celu przegląd historyczny nagród Nobla w dziedzinie fizyki, które miały związek z astrofizyką. Omówione zostaną odkrycia, które bezsprzecznie należą do dokonań astrofizyki takie jak obserwacja mikrofalowego promieniowania tła, nagrody przyznane za dokonania na skraju fizyki i astronomii (np. nagroda za odkrycie promieniowania Czerenkowa), a także prace należące do "czystej" fizyki, które jednak wywarły ogromny wpływ na astronomię.


22.04.2013

Wieści z Marsa


Alosza Pamiatnych (CAMK, Warszawa)


Zostaną przedstawione główne naukowe wyniki pracy rozmaitych aparatów kosmicznych, badających Marsa: dwóch lazikow - dzialajacego od 9 lat Opportunity oraz nowego Curiosity, a także kilku automatycznych stacji kosmicznych na orbitach wokół Marsa. Będą krótko omówione również możliwości załogowych lotów na Marsa oraz bardziej oddalone cele i perspektywy jego kolonizacji.


06.05.2013

Teleskop H.E.S.S. II


Rafał Moderski (CAMK, Warszawa)


Obserwatorium High Energy Stereoscopic System (H.E.S.S.) jest obserwatorium astronomicznym promieniowania gamma bardzo wysokich energii. W chwili powstania było wyposażone w cztery teleskopy o średnicy zwierciadeł 13m. W lipcu 2012 roku został uruchomiony piąty teleskop, tzw. HESS II - wyposażony w zwierciadło o średnicy 28m jest obecnie największym tego typu urządzeniem na świecie. Działające obecnie teleskopy systemu H.E.S.S. umożliwiają obserwacje obiektów astronomicznych (aktywnych galaktyk, mgławic pulsarów, pozostałości po wybuchach supernowych) z niespotykana dotąd czułością.


13.05.2013

Co to są widma?


Weronika Narloch (CAMK, Warszawa)


Spektroskopia, albo inaczej analiza widmowa, jest nauką o oddziaływaniu promieniowania różnego rodzaju z materia. W wyniku takiego oddziaływania powstają widma atomów i cząsteczek. Są one dla materii jak odciski palców dla człowieka. Pozwalają określić z jaką materia oddziaływało promieniowanie. Spektroskopia jest bardzo ważnym narzędziem badawczym astronomii. Wykład ma na celu przybliżenie słuchaczom zjawiska powstawania widm atomowych i cząsteczkowych, ich podział oraz historię odkryć w tej dziedzinie.


20.05.2013

Ewolucja gwiazd


Radosław Smolec (CAMK, Warszawa)


W trakcie wykładu opowiem jak zmieniają się gwiazdy w ciągu swojego życia: od narodzin aż po gwiezdną śmierć. Przedyskutuję zmiany w w wyglądzie zewnętrznym gwiazdy oraz zmiany w jej najbliższym otoczeniu, a także zmiany w strukturze wewnętrznej. Przedyskutuję ewolucję gwiazd podobnych do Słońca oraz gwiazd bardziej masywnych, o krótkim, ale intensywnym życiu.


27.05.2013

De revolutionibus


Józef I. Smak (CAMK, Warszawa)



03.06.2013

Astronomia w różnych kolorach - od pyłu do promieni kosmicznych


Agata Różańska (CAMK, Warszawa)


Wykład przeznaczony specjalnie dla dzieci wyższych klas szkół podstawowych oraz gimnazjów, ale mile widziani wszyscy zainteresowani.


07.10.2013

Obiekt czelabiński


Kamil Złoczewski (Centrum Nauki Kopernik, Warszawa)


W lutym 2013 roku nad południową Rosją przeleciała ognista kula. Obiekt kosmiczny o rozmiarach kilkunastu metrów wybuchł i spowodował obrażenia około 1,5 tysiąca ludzi. Co możemy zrobić by uchronić ludzkość przed taką katastrofą?Czy podzielimy los dinozaurów?


14.10.2013

O maszynie różnicowej Charlesa Babbage'a i innych starych komputerach


Andrzej Krasiński (CAMK, Warszawa)



21.10.2013

Ile ważą galaktyki?


Andrzej Sołtan (CAMK, Warszawa)


Zazwyczaj pytamy raczej o masy obiektów astronomicznych, gdyż na ogół pojęcie ciężaru w astronomii nie ma sensu. Przedstawię metody wyznaczania masy "wielkich" ciał niebieskich, tj. galaktyk i gromad galaktyk. Astronomowie długo nie byli pewni, dlaczego niemal zawsze masa całej galaktyki jest wyraźnie wieksza niż suma mas gwiazd wchodzących w jej skład, a także, dlaczego gromady galaktyk wydawały sie mieć znacznie większą masę, niż suma mas galaktyk składowych


28.10.2013

Kosmiczni degeneracji - o białych karłach, gaiwazdach neutronowych i czarnych dziurach


Michał Bejger (CAMK, Warszawa)


Oprócz ,,zwyczajnych'' gwiazd we Wszechświecie znajdują się także inne interesujące obiekty, które świecą, często bardzo jasno, korzystając z niestandardowych źródeł energii. Wykład opisuje historię powstawania i budowę obiektów zdegenerowanych, ostatnich etapów ewolucji gwiazd: białych karłów, gwiazd neutronowych i czarnych dziur, a także przybliża to, czego możemy dowiedzieć się o mikro- i makrofizyce studiując te obiekty.


04.11.2013

Co Google i Facebook mają wspólnego z gromadami gwiazd?


Arkadiusz Hypki (CAMK, Warszawa)


Gromady gwiazd to obiekty astronomiczne, które składają się z tysięcy, a niektóre nawet z ponad miliona gwiazd. Obiekty te są prawie tak stare jak nasz Wszechświat. Są bardzo ciekawymi obiektami badań naukowych, gdyż wiedza na ich temat łączy w sobie wiele dziedzin astronomii. Google i Facebook to z kolei dobrze nam znane firmy technologiczne, giganci rynku telekomunikacyjnego. Mogłoby się wydawać, że nie powinny mieć nic wspólnego z astronomią. Jednak związek jest i to bardzo ciekawy. Na wykładzie przedstawię czym są gromady gwiazdowe, opowiem krótko o tych firmach internetowych oraz zdradzę jak pomagają one w mojej pracy naukowej.


18.11.2013

Największe teleskopy


Wojciech Pych (CAMK, Warszawa)


Przedstawiona zostanie historia budowy coraz wiekszych teleskopow optycznych. Nastepnie podana zostanie charakterystyka wspolczesnych teleskopow z pierwszej dziesiatki pod wzgledem powierzchni zwierciadla glownego. Na koniec pokazane zostana projekty przyszlych, ogromnych teleskopow.


25.11.2013

Kosmiczni goście, czyli o meteorycie Morasko


Karolina Bąkowska (CAMK, Warszawa)


Rezerwat Morasko znajduje się w północnej części Poznania, a na jego terenie podziwiać można kratery powstałe po uderzeniach meteorytów. Ponadto, na terenie rezerwatu od początku XX wieku znajdowane są meteoryty, w tym ten największy ze znalezionych w Polsce ważący ponad 200kg okaz. Omówiona zostanie historia rezerwatu oraz badań tam prowadzonych od momentu powstania, aż po dzień dzisiejszy.


02.12.2013

Interferometria optyczna


Magdalena Otulakowska-Hypka (CAMK, Warszawa)


Interferometria optyczna to jedna z najnowocześniejszych metod wykorzystywanych obecnie w astronomii obserwacyjnej. Postaram się przybliżyć ten temat - zaczynając od omówienia teorii, która się za tym kryje, poprzez metodę działania, aż do konkretnych przykładów i zastosowań we współczesnej astrofizyce.


09.12.2013

Dlaczego astronimia jest ważna


Weronika Narloch (CAMK, Warszawa)



16.12.2013

Jak wybrać miejsce dla drogiego teleskopu?


Tomasz Bulik (OA UW)


Budowa teleskopów astronomicznych wymaga szczegółówych przygotowan. W szczegonosci bardzo wazny jest wybir miejsca na budowe przyszlych teleskopow. Przestawie program takich badan i poszukiwan miejsc na budowe teleskopu CTA (Cherenkov telescope Array).