Od czasu odkrycia przez pannę Leavitt relacji okres cefeidy - jasność, około sto lat temu, klasyczne cefeidy służyły jako podstawowe narzędzie do kalibracji kosmicznej skali odległości i w rezultacie do wyznaczania stałej Hubble'a. Ponieważ cefeidy Drogi Mlecznej (MW) są jedynymi gwiazdami tej klasy dostępnymi dla trygonometrycznych pomiarów paralaksy, są one szczególnie ważne dla kalibracji tej metody.
Niestety, pomimo ogromnych wysiłków zmierzających do pomiaru paralaks dla cefeid MW, uzyskana dokładność nie była wystarczająco dobra do precyzyjnego określenia wartości stałej Hubble'a. W szczególności paralaksy opublikowane w drugim wydaniu danych Gaia (GDR2) są obarczone błędami systematycznymi z powodu braku korekcji chromatyczności, a czasami przez wysycenie.
Międzynarodowy zespół astronomów, w ramach projektu Araucaria prowadzonego w CAMK PAN (Grzegorz Pietrzyński), ogłosił najbardziej precyzyjną kalibrację relacji okres-jasność dla cefeid w Drodze Mlecznej. Badacze przyjęli jako proxy dla paralaks 36 galaktycznych cefeid albo paralaksy GDR2 ich przestrzennie rozdzielonych towarzyszy, albo paralaksy GDR2 ich gromady otwartej. Pozwoliło to ominąć systematykę paralaksy GDR2 i zapewnić bardzo precyzyjną kalibrację zależności okres-jasność. Na podstawie tych zależności określili wartość stałej Hubble'a na H0 = 73,51 ± 2,53 km s-1Mpc-1
Przeczytaj oryginalny artykuł.
Rysunek: Diagram zależności okres-jasność dla cefeid Drogi Mlecznej w paśmie Ks, skalibrowany paralaksami obiektów towarzyszących GDR2 (niebieski) i gromad otwartych (czerwony).
