Wykłady odbywają się w okresie od października do czerwca, raz w miesącu, w poniedziałki o godzinie 18:00.
Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że materia wypełniająca Wszechświat składa się z atomów, które łączą się w cząsteczki chemiczne, a same składają się z cząstek elementarnych. Tak zbudowany jest świat wokół nas i my sami. Jednak od lat trzydziestych XX wieku, stopniowo, uzyskiwaliśmy dowody na to, że taka materia stanowi zaledwie kilkanaście procent materii ciążącej, rządzącej ruchami gwiazd w galaktykach i galaktyk w gromadach galaktyk. Wiemy, że ta "ciemna materia" nie może się składać z takich atomów, z jakich my jesteśmy zbudowani. Dziś, z obserwacji, wiemy bardzo dużo o ilości takiej ciemnej materii, jej rozkładzie. Nie wiemy jednak co tę materię tworzy. Jeszcze bardziej zaskakujące były wyniki obserwacji z lat dziewięćdziesiątych XX wieku, wskazujące, że Wszechświat rozszerza się coraz szybciej. Wysunięto hipotezę, że to przyspieszenie rozszerzania się Kosmosu powoduje obecność jeszcze jednego, tajemniczego składnika, o zaskakujących własnościach fizycznych - "ciemnej energii". W sumie ciemna materia i ciemna energia stanowią ok. 96% masy-energii we Wszechświecie. Problem czym one są jest zdaniem autora wykładu "największym, nierozwiązanym problemem w fizyce".
Janusz Kałużny (CAMK, Warszawa)
Astronomowie uważaja, że większość masy wszechświata stanowi ciemna materia. Nazywamy ją ciemną ponieważ nie świeci w żadnym zakresie widma. Jak dotychczas nie wiemy nawet z czego jest zbudowana. Skąd więc wiemy, że istnieje? W galaktykach znajdują się tysiące czarnych dziur. Wśród nich giganty miliardy razy masywniejsze niż Słońce. Ich pole grawitacyjne jest tak silne, że nie może z nich wylecieć nie tylko materia ale i światło. Powinny więc być zupełnie niewidoczne. Skąd więc wiemy, że czarne dziury to nie wymysł teoretykow ale realne obiekty?
Aleksander Schwarzenberg-Czerny (CAMK, Warszawa)
Stanisław Bajtlik (CAMK, Warszawa)
