Wykłady odbywają się w okresie od października do czerwca, raz w miesącu, w poniedziałki o godzinie 18:00.
Black holes are among the most enigmatic objects in the Universe, and their mergers are some of the most energetic events ever observed. With the advent of gravitational wave astronomy, we now have a new window into these cosmic collisions. This talk explores how star clusters—dense environments where stars are born and interact—serve as natural factories for producing merging black holes. We begin with an introduction to black holes, gravitational waves, and the groundbreaking discoveries made by the LIGO-Virgo-KAGRA collaboration through ground-based gravitational wave detectors. Then, we delve into the physics of star clusters, discussing how dynamical interactions in these dense and crowded environments lead to black hole binaries that eventually merge due to gravitational wave emission. Through computer simulations, we explore how these binaries form and evolve, shedding light on the origin of some of the black hole mergers detected by gravitational wave observatories.By understanding the role of star clusters, we can better interpret current observations and prepare for future discoveries with planned space-based gravitational wave detectors like LISA.
Wykład w języku angielskim.
Ewa Szuszkiewicz (Wydział Matematyczno-Fizyczny, Uniwersytet Szczeciński, Polska)
Na planecie Ziemia, na której mieszkamy, istnieją różnorodne formy materii ożywionej. Utarło się więc przekonanie, że planety są miejscami gdzie mogą panować sprzyjające warunki jeśli nie do powstania to z pewnością do rozwoju życia. W pierwszej części wykładu przedstawię najciekawsze osiągnięcia w poszukiwaniu planet podobnych do Ziemi, takich które utwierdziłyby nas w przekonaniu, że planety są rzeczywiście kolebkami życia. Znalezienie „drugiej Ziemi” będzie bowiem nie tylko epokowym odkryciem samym w sobie, ale przybliży nas do poznania odpowiedzi na pytanie: jak powstała nasza Ziemia, nasz Układ Słoneczny i inne układy planetarne. W drugiej części wykładu przedyskutuję obecny stan wiedzy na temat powstawania i ewolucji układów planetarnych.
Początek wykładu o godz. 17:00.
Addy Pross (Department of Chemistry, Ben Gurion University, Beer Sheva, Israel )
The nature of life and how it was able to emerge from inanimate matter remains one of the great scientific mysteries of all times. How was ‘dead stuff’ able to become living? A modern scientific approach to this problem commenced about one century ago and in this lecture the main ideas and how they developed will be described. It will be shown that the chemical process by which life emerged and the biological process of Darwinian evolution, are now thought to be two phases of one single continuous process, that some 4 billion years ago, a simple chemical system was transformed over time into a biological one. Central to that transformation was the chance emergence of a replicator - a simple chemical system able to make copies of itself. For reasons that have a logical basis, this replicator then proceeded to complexify. Finally, through a better understanding of the factors underpinning the emergence and evolution of life, we obtain deeper insight into questions that have puzzled mankind for millennia – what is it, and is it likely to exist elsewhere in the universe?
Wykład w języku angielskim. Początek o godz. 18:00.
Maciej Wielgus (CAMK, Warszawa)
Na wykładzie opowiem o układzie radioteleskopów rozrzuconych po całej Ziemi, tworzących wirtualny teleskop o średnicy kuli ziemskiej. Jeszcze w tym roku zarejestruje on obrazy supermasywnej czarnej dziury w centrum naszej galaktyki z niezwykłą rozdzielczością, porównywalną do wielkości horyzontu zdarzeń. Obserwacje dostarczą nam zupełnie nowej, fascynującej wiedzy na temat czarnych dziur i ich interakcji z otoczeniem. Być może po raz pierwszy w historii ujrzymy na własne oczy tzw. cień czarnej dziury!
Mirosław Giersz (CAMK, Warszawa)
