Wykłady odbywają się w okresie od października do czerwca, raz w miesącu, w poniedziałki o godzinie 18:00.
Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że materia wypełniająca Wszechświat składa się z atomów, które łączą się w cząsteczki chemiczne, a same składają się z cząstek elementarnych. Tak zbudowany jest świat wokół nas i my sami. Jednak od lat trzydziestych XX wieku, stopniowo, uzyskiwaliśmy dowody na to, że taka materia stanowi zaledwie kilkanaście procent materii ciążącej, rządzącej ruchami gwiazd w galaktykach i galaktyk w gromadach galaktyk. Wiemy, że ta "ciemna materia" nie może się składać z takich atomów, z jakich my jesteśmy zbudowani. Dziś, z obserwacji, wiemy bardzo dużo o ilości takiej ciemnej materii, jej rozkładzie. Nie wiemy jednak co tę materię tworzy. Jeszcze bardziej zaskakujące były wyniki obserwacji z lat dziewięćdziesiątych XX wieku, wskazujące, że Wszechświat rozszerza się coraz szybciej. Wysunięto hipotezę, że to przyspieszenie rozszerzania się Kosmosu powoduje obecność jeszcze jednego, tajemniczego składnika, o zaskakujących własnościach fizycznych - "ciemnej energii". W sumie ciemna materia i ciemna energia stanowią ok. 96% masy-energii we Wszechświecie. Problem czym one są jest zdaniem autora wykładu "największym, nierozwiązanym problemem w fizyce".
Bożena Czerny (CAMK, Warszawa)
W Polsce (w Krakowie) powstaje właśnie akcelerator produkujący promieniowanie synchrotronowe. A astronomowie - także polscy - promieniowanie takie obserwują od dawna. Czym się zatem różni to promieniowanie produkowane od naturalnego? Intensywnością wiązki i celem prowadzonych badań. W swoim wykładzie omówię mechanizm powstawania promieniowania synchrotronowego i sposoby detekcji, pokażę przepiękne zdjęcia obiektów astronomicznych, które takie promieniowanie produkują (najpiękniejsze z nich to pozostałości po supernowych), oraz krótko wspomnę zastosowania konstruowanych akceleratorów.
Michał Różyczka (CAMK, Warszawa)
Przyzwyczailiśmy się myśleć o naszym układzie planetarnym jako oazie stabilności. Nie zawsze jednak planety, nawet te najwieksze, musiały krążyć po tych samych orbitach, co dziś. Jest całkiem prawdopodobne, że przed mniej więcej 4 mld lat "przetasowały się" czemu towarzyszył szereg gwałtownych zjawisk. Jednym z nich było tzw. "późne ciężkie bombardowanie": liczne planetoidy, które poprzednio krążyły na peryferiach Układu Słonecznego, znalazły się nagle między planetami grupy Ziemi i zaczęły się z nimi zderzać. Ślady tego bombardowania są do dzi/s dobrze widoczne na Księżycu.
